عنصرالمعالی از شاهزادگان خاندان زیاری است که پدرانش در نواحی شمالی ایران حکومت داشتند. خود او به حکومت نرسید اما از تربیت امیرزادگان و یک زندگی نسبتا مرفه برخوردار بود و از دانش ها و فنون و پیشه ای روزگار آگای داشت. او حاصل تجربه های خود را در سن شصت و سه سالگی، در کتابی به نام قابوس نامه برای نشان دادن راه و رسم زندگی به فرزند خود، گیلانشاه به یادگار گذاشت.