عروسک بَی دو (مجموعه ۴ عددی) (دست ساز)
از عروسکهای بومی استان سیستان و بلوچستان
با بررسی و کارشناسی و نیاز سنجی از خود کودکان در مورد بازی با عروسک، همچنین تولید نمونههای مختلف عروسک در مرکز سرگرمیهای سازنده کانون و دستور مدیرعامل وقت با درخواست از تمام مراکز کانون در سراسر کشور برای مشارکت در ساخت عروسکهای بومی و محلی آن شهر به کمک اعضای خود این پروژه آغاز گردید. حاصل این طرح و پروژه گردآوری حدود 250 عروسک بومی و محلی از سراسر ایران است که به مرکز سرگرمیهای سازنده ارسال شده است.
روایت1 : بَیدُو عروسک مورد علاقه دختر بچهها بوده که در زمانهای خیلی قبل با وسایل بسیار سادهای آماده میشده است. اسکلت این عروسک را دو چوب بسیار ضخیم از بدنه درخت بید تشکیل میداد و لباس عروسک از پارچههای مختلف (دانتر ، دندان موشی ، نخی و .....) بودهاست.
جالب است بدانید که چشم و دهان عروسک به وسیله نخ مشخص میشده است. بچهها با در دست گرفتن این عروسک و پوشیدن چادر خالهبازی میکردند. این بازی را در اصطلاح بیدو بازی میگویند. به زبان لاری بیدو به معنی عروس بازی است. ( بیدو : عروس )
روایت 2 : عروسک بَیدُولَکی : این عروسک در منطقه لارستان با استفاده از تکههای پارچه تهیه میشده است. وسایل مورد نیاز برای تهیه عروسک دو تکه چوب، مقداری پنبه و پارچه بوده. از زغال برای کشیدن اجزای صورت استفاده میشده و حتی موی عروسک از موی شخصی که آن را میساخته، تهیه میشد.
بچهها هنگام بازی برای عروسک این گونه شعر میخواندند:
نینی لکی کنج طاقچه لالا بکن تا خوابت آیو
علی شیر خدا فریادت آیو
لالا لالا بکن که تُرَه اُندِه
گَلَی بابات لب ریخونَه اُندِه
لالا لالا بکن تا صبح وایو
غم و درد و بلا تَز دور وابو
اندازه عروسک : ٢٢-٣٢-٣٢-۱۶ سانتیمتر
عکاس: امیرحسن سلامزاده
تعداد عکاسی از نمونه عروسک : ۱٢ عدد
تهیه و تنظیم : لیلا باقرنژاد- مریم فرخاری- فاطمه البرز