به گفتهی دکتر «صفا طاهرخانی»، مجری طرح تست ارزیابی حس بویایی ویژهی ایران
ارزیابی حس بویایی در کودکان بسیار مهم است
محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر، براساس 24 نوع بوی آشنا در فرهنگ ایران، تست ارزیابی حس بویایی ویژهی ایران را ارائه کردند که از طریق آن میتوان در کمتر از یک دقیقه، وضعیت اختلال بویایی افراد را تشخیص داد.
دکتر «صفا طاهرخانی»، مجری طرح این تست در گفتوگو با خبرگزاری ایسنا، با تأکید بر اینکه در این پروژهی تحقیقاتی، موفق به ارائهی محصولی برای تست بویایی مردم ایران شدیم، گفت: «بویایی، حسی است که بسیار به قومیت، جغرافیا، فرهنگ و زندگی مردم مرتبط است و میتوان گفت حس بویایی، «منطقهای» است.»
وی با بیان اینکه بر این اساس نمیتوان تست حس بویایی را که در کشوری توسعهیافته، در کشور دیگری پیادهسازی کرد، ادامه داد: «تست بویایی کشوری برای سایر مناطق جغرافیایی معتبر نیست و ما با اجرای مطالعاتی اقدام به طراحی تست بومی بویایی کردیم.»
طاهرخانی این تست را شامل یک کیت ساده دانست و اظهار کرد: «در این تست، ما بیماران را در معرض یکسری از بوها قرار میدهیم و بر اساس پاسخهایی که از بیمار دریافت میشود، میتوان وضعیت اختلال بویایی فرد را بررسی کرد.»
او با بیان اینکه این تست دارای بانک دادههایی از بوهای مرتبط با فرهنگ مردم ایران است، خاطرنشان کرد: «برای طراحی این تست 70 نوع از بوهایی را که در فرهنگ ایران آشناتر بودند، انتخاب کردیم و آن را با اجرای طرحهای تحقیقاتی مختلف بر روی 557 نفر تست کردیم.»
طاهرخانی با بیان اینکه این تست در میان جمعیت مردم ایران شامل زنان و مردان از گروههای سنی مختلف انجام شد، اضافه کرد: «در نهایت از میان 70 تست بویایی، تست 24تایی برای بررسی وضعیت بویایی جامعهی ایران ارائه شد.»
این محقق با تأکید بر اینکه بوهای انتخابشده برای تست، بوهایی هستند که مردم ایران بیشترین آشنایی را با آنها دارند، گفت: «افرادی که برای مطالعات میدانی این پروژهی تحقیقاتی انتخاب شدند، قبل از انجام تست از نظر حس بویایی و شرایط فیزیکی بررسی شدند و افرادی که از نظر حس بویایی در شرایط نرمالی قرار داشتند، برای انجام تست برگزیده شدند.»
طاهرخانی در عین حال یادآور شد: «این تست باید از طریق یک تست استاندارد مورد بررسی قرار میگرفت، ولی در حال حاضر تست استانداردی که مناسب جامعهی ایران باشد، در دسترس نداریم و از این رو افرادی را وارد مطالعه کردیم که از نظر معیار پذیرش، در شرایط نرمال باشند.»
طاهرخانی مهمترین اختلالات بویایی را شامل عفونتهای دستگاه فوقانی، ضربه به سر، بیماریهای بینی و سینوسها و جراحی زیبایی دانست و ادامه داد: «ارزیابی حس بویایی در کودکان بسیار مهم است که در اغلب موارد از آن غفلت میشود. اختلال در حس بویایی کودکان منجر به بیاشتهایی و مشکلات تغذیهای، مشکل در برقراری ارتباط با دیگران و ناتوانی در تشخیص خطراتی مانند آتشسوزی، نشت گاز و مواد غذایی فاسد میشود.»
وی از کاربردیشدن این تست خبر داد و افزود: «با اجرای پروژهی مشترکی با پزشکی قانونی، تست بویایی ویژهی پزشکی قانونی را عرضه کردیم. از طریق این تست متخصصان میتوانند تمارض افراد را تشخیص دهند.»
به گفتهی این محقق، تست ویژهی پزشکی قانونی، مراحل ثبت پتنت (اختراع) را طی میکند. او انجام تست در کمتر از یک دقیقه، آسان و کمهزینهبودن را از مزایای این تست نام برد و اظهار کرد: «این تست در بیمارستان امیراعلم و بسیاری از کلینیکهای مراکز درمانی استانی برای تشخیص تمارض استفاده میشود.»