«اسپندار»
نغمههای محلی بلوچی
موسیقی نواحی
این اثر به نغمههای محلی بلوچی با «دونلی» استاد شیرمحمد اسپندار اختصاص دارد.
استاد شیرمحمد اسپندار را میشناسیم، با غمی در کلامش که پژواک همه غمها و دردهای متعالی اوست و او را میشناسیم با صدای «دونلی»اش در گویش بلوچی.
«دونلی» یعنی نی جفتی که وقتی لبهای خشکش را بر دهانه این «دو نی» میگذارد و در آنها میدمد، قصه غصههای یک نسل درد کشیده و آرمانخواه را زمزمه میکند و نمیشناسیمش که در بند شناساندن خود نیست.
در نخستین دیدار که در گوشه دنجی فرشی برایش گسترده بودیم، بیپیرایه نشست و فقط برایمان دونلی نواخت.
اما وقتی چشمخانههای ما را لبریز از سوال دید، گفت که مادرش را زود از دست میدهد و نزد عمویش به کراچی میرود و برای گذراندن زندگی به کار مشغول میشود.
کار برای زندگی و زندگی برای کار، اقناعش نمیکند.
نوجوان است که شوق سفر، او را راهی هند میکند و با نوازنده زبردستی که «دو نی» مینوازد آشنا میشود و شراره آموختن این ساز بر جانش مینشیند.
روزها کار میکند و شبها برای خودش مینوازد و به زودی رمز و راز این ساز غریب را در مییابد و سرانجام در سال 1337 با کولهباری از عشق، شور و شیدایی به وطن باز میگردد.
اکنون سالهاست که صدای حزین «دونلی» استاد، پا از مرزهای این مرز و بوم پرگهر فراتر نهاده و اگرچه بسیاری از دلهای حساس و درد آشنا را در این سو و آن سوی جهان لرزانده است اما همچنان و هنوز بسیاری این مرد کویری را نمیشناسند و صدای ساز حزینش را نشنیدهاند.
قطعات همنوازی:
«قطعه انتخابی خود استاد»
«صوتی»
«غزل یک»
«غزل دو»
«غزل سه»
«بلوچی یک»
«بلوچی دو»
«سیمرغ»
قطعات تکنوازی:
«غزل چهار»
«عروسی»
«مرگ»
«جنگ»
«درمان بیمار»
«سازچین»
«انار انار»
«ملامحمدجان»
«ساز بادی یک»
«ساز بادی دو»
«ساز شتر یک»
«ساز شتر دو»