ساخت عروسک لیلی

دسته : بومی ،محلی
ابعاد کاردستی : حجمی (سه بعدی)

لَیلی (همچنین بَهیگ یا بَویگ) یک عروسک مفصلی رقصنده است که بطور سنتی در میان مردم لرتبارایران مانندکهگیلویه و بویراحمد مرسوم بوده است.
نام بَویگ (بَهیگ) در لُری به معنای عروس است. این واژه به زنانگی، جوانی و نشاط این شخصیت عروسکی اشاره دارد.
کودکان می‌توانند این عروسک را با کشیدن رشته نخی که به دستشان می‌بندند به رقص درآورند. ساختار این عروسک مفصلی ساده و جالب است. مواد طبیعی ترکیب اصلی ساختار عروسک هستند و درکنار آن سکه و پولک، مهره‌های شیشه‌ای و همچنین نوارهای رنگی برای تزئین بکار گرفته می‌شوند.عروسک لیلی به علاوه نقشی مهم در نمایش و ماندگاری سنت های فرهنگی ایفا می‌کند که بتدریج در جامعه شهری درحال کمرنگ شدن هستند.لیلی تداعی کننده پوشش سنتی زنان لر است.

شرح کاردستی

یک چوب به طول تقریبی 50 سانتی متر برای بدنه عروسک انتخاب می کنیم و یه سوراخ روی آن ایجاد می کنیم . دو تکه چوب برای کتف ها و دو تکه چوب برای دستهای عروسک در نظر می گیریم و روی آن سوراخ هایی برای اتصال به بدنه و کتف ها و دستمال های رقص ایجاد می کنیم


 با گرد کردن یک نوار پارچه ای و بستن آن بر روی یک چوب سرعروسک را درست می کنیم





یک رشته نخ را به سوراخ اول دست ها می بندیم و کتف ها را به شکل صلیب به بدنه نصب می کنیم و محکم می بندیم . سپس دست ها را به شکلی که دیده می شود میان کتف ها گذاشته و محکم می بندیم که از این نخ برای رقص عروسک استفاده می شود .





سپس دستمال های تور را که برای رقص عروسک طراحی شده اند به سر دیگر دست ها می بندیم و محکم می کنیم




موهای عروسک را به سر عروسک نصب می کنیم که در قدیم از موی طبیعی  یا موی بز و یا کاموا استفاده می شده که ما در اینجا  از کاموا استفاده کرده ایم . مرحله بعد کلاه کوچکی است که به اصطلاح لری به آن لچک می گویند و برای پوشش سر و نگه داشتن موها استفاده می شود .لچک را بر سر عروسک گذاشته و محکم می دوزیم .



در مرحله بعد پیراهن عروسک را می پوشانیم،و در مرحله آخر دامن عروسک که در اصطلاح لری به آن تومبون می گویند را تن عروسک می کنیم .پس از آن روسری و چارقد عروسک را سر آن می کنیم .



مشخصات کاردستی
مواد لازم : چوب ، پارچه ، نخ و کاموا
روش اجرای کاردستی : بدون الگو و خلاق ، متحرک
اتصالات : گره ای
استان : کهگیلویه و بویراحمد
شهرستان : یاسوج
گردآورنده : سیده کلثوم صداقتی نیا - مربی فرهنگی مرکز شماره دو کانون یاسوج
اجرا کننده : سیده کلثوم صداقتی نیا - مربی فرهنگی مرکز شماره دو کانون یاسوج