محلول و نامحلول
این آزمایش علمی یک آزمایش جذاب برای شناخت مایعات محلول و نامحلول در آب است.
آنچه نیاز دارید
دو ظرف یا پیالهی کوچک
قطره چکان
کیسهی پلاستیکی که سر آن بسته شود
روغن بچه
آب
دو رنگ مختلف
نوار چسب پهن
شرح آزمایش
در دو ظرف یا پیالهی کوچک آب بریزید. سپس با استفاده از قطره چکان مقداری رنگ در داخل هریک از ظرف ها بریزید در اینجا رتگ زرد و آبی انتخاب شده است. با قطره چکان آب را هم بزنید تا رنگ در آب حل شود. چه جالب رنگ در آب حل می شود.
کیسه را با دست خود نصف کنید در یک سمت آن آب رنگی آبی و در سمت دیگر آب رنگی زرد بریزید.
سپس مقداری روغن بچه داخل کیسهی پلاستیکی بریزید. و در کیسه را محکم ببندید. و یا استفاده از نوار چسب پهن کاملا در کیسه را بچسبانید. مبادا قطرهای از ترکیبات این کیسه بیرون بریزد. چه مشاهده می کنید؟ چه جالب آب رنگی زرد و آب رنگی آبی با همدیگر ترکیب شدند. رنگ مایع ترکیب شده نزدیک به رنگ سبز است.
آزمایش جالبتر می شود آب با روغن ترکیب نمی شوند. آب رنگی به شکل گلولههای رنگی در روغن مشاهده می شود.
چرا؟
برای یافتن جواب بهتر است بیشتر در مورد انواع محلولها بدانیم.
حلال و حل شونده
در دانش شیمی، محلول، به ترکیب همگن دو یا چند ماده گفته میشود. در حل کردن، مادهای در ماده دیگر، یکی از مواد حلشونده یا و دیگری حلال یا خوانده میشود. برای مثال آبنبات (حل شونده) در هنگام خوردن در بزاق دهان (حلال) حل میشود. یا ممکن است که مایعی در مایع دیگر حل گردد یا گازی با گازی دیگر ترکیب گردد. محلول همان مخلوط یکنواخت یا همگن است.
انواع محلول
محلول آبی: محلولی که حلال آنها آب است یا به عبارت دیگر در آب حل میشوند.
محلول غیر آبی : محلولی که حلال آنها غیر از آب است یا به عبارت دیگر در آب حل نمی شوند.
در این آزمایش رنگ در آب حل می شود اما روغن در آب حل نمی شود.
جالب است بدانید که توانایی یک ماده به حل شدن در آب بسته به این است که آیا آن ماده میتواند بر نیروی ربایش میان مولکولهای آب برتری یابد یا خیر. اگر این توان را نداشت به صورت معلق در آب باقی میماند یا ته نشین میشود.