او در حدود سال 350 هجری در بلخ زاده شد. پدرش بازرگان بود و چون از دنیا رفت، اموال و سرمایه‌ی خویش را به پسر باز گذاشقت. عنصری اموال موروث را برداشت و به تجارت رفت اما در ضمن سفر، دزدان کاروان او را زدند و اموالش را به غارت بردند. بعد از آن عنصری،  آهنگ تحصیل علم کرد و به شعر و ادب روی آورد. در اوایل حکومت محمود غزنوی، امیر نصر، برادر محمود،  وی را به حضور سلطان غزنه معرفی کرد. به دلیل پیشینه و نیز از آن جا که معرف او برادر سلطان بود و به علاوه، در علم و ادب و شعر سرآمد بود، در نزد محمود بسیار تقرب داشت، تا این که عنوان ملک الشعرایی یافت. وفات عنصری در سال 431 ه. ق. اتفاق افتاده است.

قسمت عمد اشعار بازمانده از عنصری که به حدود دو هزار بیت می رسد، قصاید اوست که اغلب آن ها در ستایش سلطان محمود و مسعود و دیگر شاهزادگان غزنوی و ذکر اوصاف و کارها و فتوحات آن هاست.