کاخ موزهی سعدآباد
در پهنهِ پر طراوت کوهپایههای توچال و درهی سرسبز دربند، بخش دلانگیزی از شمال شهر تهران شکل میگیرد که مجموعهی سعدآباد با یک میلیون و صد هزار مترمربع وسعت دراین گستره غنوده است.
سعدآباد که از شمال با کوههای البرز، از مشرق با گلابدره، از مغرب با ولنجک و از جنوب با تجریش همسایگی دارد,، در زمان قاجار محل استقرار و سکونت تابستانی شاهان این سلسله بودهاست.
پس از کودتای 1299 در وسعتی تازه و الحاق باغهای مختلف به اقامتگاه تابستانی رضاخان اختصاص یافت. کاخ و کوشکهایی به مناسبت و ضرورتهای گوناگون در جای جای این پهنهی برتافته از درختان کهن و سپیدار و سرو به فاصلهای از بازمانده بناهای قاجار سر برآورده که طی سالیان به چهارده کاخ کوچک و بزرگ، هرکدام به سبک و شیوهای در معماری رسیدهاست.
درهای باغ سعدآباد
1- درب نظامیه
2- درب زعفرانیه
3- درب خیابان دربند
4- درب میدان دربند
5و6- دو درب در جعفرآباد
7- درب رودخانه
8- درب کاخ سفید
کاخهای سعدآباد
هجده کاخ کوچک و بزرگ از دورههای قاجار و پهلوی در سعدآباد وجود دارند:
1- کاخ احمدشاهی (در حال مرمت)
2- کاخ شهوند (کاخ موزه سبز فعلی، محل اقامت تابستانی پهلوی اول)
3- کاخ سفید (کاخ موزه ملت، محل اقامت تابستانی پهلوی دوم)
4- کاخ اختصاصی (موزهی تاریخ طبیعی سابق در حال حاضر در اختیار نهاد ریاست جمهوری)
5- کاخ اسود (سیاه) موزهی هنرهای زیبای فعلی
6- کاخ شمس (موزه پوشاک سلطنتی)
7- کاخ اشرف (موزه ظروف سلطنتی)
8- کاخ غلامرضا (موزه سلاحهای دربار)
9- کاخ ملکه مادر (در اختیار نهاد ریاست جمهوری)
10- کاخ احمدرضا (در اختیار نهاد ریاست جمهوری)
11- ساختمان عبدالرضا (امور اداری سعدآباد)
12- کاخ بهمن پهلوی پسر غلامرضا (دفتر مدیریت)
13- کاخ شهرام پسر اشرف (موزهی نظامی)
14- کاخ فریده دیبا (در اختیار نهاد ریاست جمهوری)
15- کاخ قدیم ولیعهد رضا پهلوی (موزهی بهزاد)
16- کاخ جدید ولیعهد رضا پهلوی (موزهی دفینه سابق و در حال حاضر در اختیار نهاد ریاست جمهوری)
17- کاخ فرحناز و علیرضا فرزندان محمدرضا شاه ( موزهی خط و کتابت میرعماد)
18- کاخ لیلا
علاوه بر کاخهای مذکور و چندین ساختمان قدیمی دیگر، تاسیسات و امکانات دیگری هم چون: سالنهای مرغ داری و گاو داری، موزستان و گلخانههای گوناگون، استخرهای مختلف، چشمه سارها، زمینهای تنیس و سالن بولینگ، سینما و آمفی تئاتر روباز در این مجموعه 110 هکتاری وجود دارند.
موزههای آلبومهای سلطنتی و اسناد در ساختمان گارد شاهنشاهی، موزهی آشپزخانه سلطنتی در ساختمان آشپزخانه موزهی ملت، موزهی برادران امیدوار، موزهی آب، موزهی فرشچیان، موزهی اتومبیلهای سلطنتی نیز از دیگر موزههای سعدآباد هستند که در سالهای اخیر به این مجموعه افزوده شدهاند.