۱٠٠۱ اختراع میراث مسلمانان در جهان ما
چه عنصر مشترکی میان دانههای قهوه، چاقوی جراحی، طاقها و رصدخانهها وجود دارد؟ ایدهی پرواز از کجا به ذهن لئوناردو داوینچی راه یافت؟ چه کسی روکش کپسول خوراکی را اختراع کرد و فیبوناتچی در کجا آموخت که هنگام محاسبات ریاضی، انگشتانش را خم کند؟
کتاب «1001 اختراع، میراث مسلمانان در جهان ما» نوشتهی پروفسور سلیمالحسنی به همهی این پرسشها پاسخ میدهد. این کتاب که به شیوهای آسانیاب نوشته شده، از عصر طلایی تمدن اسلام، یعنی قرن اول تا دهم هجری حدود 600 تا 1600 میلادی، پرده برمیدارد. در این دوران، مسلمانان در زمینههای گوناگونی چون پزشکی، مکانیک، نقشهکشی، شیمی، تعلیم و تربیت، مهندسی، معماری و نجوم پیشگام و پیشتاز بودهاند.
در حقیقت هیچ حوزهای آنچنان پیچیده و ناشناخته نبوده است که امکان بررسی دقیق و تحقیق و جستوجوی مبتنی بر آزمایش و تجربهی علمی در آن وجود نداشته باشد. بنابراین با این کتاب راهنما راحت باشید و سفر تحقیقی خود را در طول هزار سال تاریخ علم و فن آوری در زندگی پیشروان علم در سدههای میانه آغاز کنید؛ کسانی که با نوآوریهای خلاقانهی خود دنیای امروز ما را آفریدهاند.
کتاب هفت بخش دارد؛ «خانه»، «مدرسه»، «بازار»، «بیمارستان»، «شهر»، «دنیای پیرامون» و «جهان» عنوان بخشهای مختلف این کتاب هستند.
با مراجعه به بخش «خانه» از کتاب میتوانید با منشأ مواد مصرفی روزمره آشنا شوید؛ بدانید چه کسی در هزارسال پیش برای نخستین بار از عطر استفاده کرد؛ ساعتهایی با ارتفاع سه متر، سرگرمیها و تفریحات خانگی در سدههای میانه، خاستگاه غذای سه وعدهای و موسیقی را بشناسید.
«مدرسه» اساس و بنیان دانشگاهها را معرفی میکند. کانون حکمت و اندیشه بغداد را میشناسید و با درک این نکته که چگونه افرادی با مذاهب و ملیتهای گوناگون در کنار هم، کارمیکردهاند و نوع بشر را از حاصل این همکاری بهرهمند میساختهاند، شگفتزده میشوید.
با مطالعهی بخش «بازار»، رد پای تجارت بین المللی پررونق را در منابع تجدید شوندهی انرژی و روشهای پیشرفتهی کشاورزی و باغداری مسلمانان در سدههای میانه دنبال کنید.
هزار سال پیش، عملهای جراحی پیشرفته با استفاده از ابزارهای جراحی برنده و دقیق انجام میگرفته است. «بیمارستان» خاستگاه این اعمال جراحی، مایهکوبی آبله، بخیه زدن اعضای درونی و بیمارستانهای آموزشی را به مخاطب معرفی میکند.
«شهر» به مخاطبان نوجوان کمک میکند خیابانهای روشن و سنگفرششدهی هزارسالهی مسلمانان را در ذهنشان تجسم کنند و عقاید معماران بزرگ دنیای مدرن را دربارهی معماری اسلامی بیان میکند.
«دنیای پیرامون» به مخاطب توضیح میدهد که چه کسانی برای نخستینبار جزر و مد را توضیح دادهاند. دربارهی مواد معدنی، اقیانوسها و کوهها به مطالعه پرداخته و با تکیه بر پیشرفتهترین نقشهها و ابزارهای نقشهکشی به نواحی دوردست سفر کردهاند؛ در حالیکه میکوشیدهاند کروی بودن زمین را اثبات کنند.
«جهان» به نوجوانان کمک میکند لذت پرواز موفق انسان را در 1200 سال پیش احساس کنند. دربارهی آسمان و کهکشانها بخوانند و ببینند که چگونه مسلمانان در هزار سال پیش با استفاده از ابزارهای دقیق و پیچیدهی ستارهشناسی در پیشرفتهترین رصدخانه ها، کهکشانها را مشاهده و از آن ها نقشه تهیه می کرده اند.
۴٨/