چکیده

سیمرغ به عنوان پرنده‌ای اسطوره‌ای همواره نقش پر اهمیت و نمادینی در ادبیات دینی پیش از اسلام دارد پس از اسلام نیز این پرنده جایگاه نقش‌مندانه خود در تحولات صورت گرفته در حماسه (شاهنامه فردوسی) و عرفان ایرانی(منطق الطیر عطار) حفظ می‌کند. در این مقاله تلاش شده است تا با مروری بر منابع پیش از اسلام و دوران اسلامی ویژگی‌های اصلی آن در متون مکتوب و تغییرات صورت گرفته در حماسه‌های ایرانی و نقش آن در عرفان دوره اسلامی مورد بررسی قرار گیرد. در پایان نیز کوشیده شده تا با نگاهی به مواد فرهنگی و یافته‌های پیش از اسلام و کتاب مصور دوره اسلامی نقش پردازی و شمایل‌نگاری سیمرغ را بر روی آثار هنری توسط هنرمندان پیش و پس از اسلام مورد بحث و بررسی قرار گیرد.