نقد کتاب چنین جام لطیف

دسته : هنر
نویسنده : رسمیه چکاوک ، مربی فرهنگی مرکز شماره ۱ کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان استان ایلام
گروه سنی : ۱٧ تا ۱٨ سال به بالا

کتاب چنین جام لطیف با موضوع اهمیت هنرسفالگری در ایران برای گروه سنی د را به شیوه ای جذاب و گزارش گونه برای کودکان و نوجوانا ن بازگو و مراحل و ابزارهای مورد نیاز برای ساخت اشیای سفالی از ابتدا تا پایان راهمراه با عکس های جذاب آقای خوش جام معرفی می کند.

شرح مقاله

کتاب چنین جام لطیف با موضوع  اهمیت هنرسفالگری  در ایران برای گروه سنی د  را به شیوه ای جذاب و گزارش گونه برای کودکان و نوجوانا ن بازگو و مراحل و ابزارهای مورد نیاز برای ساخت اشیای سفالی از ابتدا تا پایان راهمراه با عکس های جذاب آقای خوش جام معرفی می کند. در این کتاب علاقه مندان به هنرسفالگری با مراحل مختلف ساخت سفال از انتخاب خاک تا کار با چرخ سفال،طراحی و رنگ کاری آن به خوبی آشنا می شوند.

شکل و مشخصات ظاهری کتاب: 

طرح روی جلد از جذابیت تصویری برخوردارو مناسب گروه سنی  نوجوان است. جلد کتاب از لحاظ کیفیت ، موضوع و کاربرد و مخاطب با محتوای کتاب مناسبت دارد.اجزا تصویری(سفال)،نوشتاری(نستعلیق) و رنگی بودن مطابق گروه سنی مورد نظر است. و در جای مناسب قرار گرفته است.اجزاء روی جلد شامل عکس ،رنگ و عنوان، مبین محتوای کتاب است . و به لحاظ مقاومت از جنس و ضخامت مناسب برخوردار است.تناسب کافی اجزا و عناصر رو وپشت جلد کتاب با متن و محتوای کتاب وجود دارد. کتاب برگرفته از تصاویر کتاب است و متن و محتوا نیز بر اساس عنوان و جلد کتاب تهیه شده .مخاطب با مشاهده ی جلد کتاب قادر به پیش بینی متن و محتوای کتاب است.طرح رنگ رو و پشت جلد کتاب با توجه به وضوح و کیفیت تصویر و همچنین نمونه ها کاملا" مرتبط با متن و عین حال جذاب و گیراست.

اندازه و نوع حروف به کار رفته در توضیحات متن در حد مناسبی از وضوح و خوانا بودن در کنار تصاویر مربوطه قراردارد. نوع حروف مناسب با موضوع ومحتوا،کاربرد و مخاطب است.اندازه ی حروف با توجه به استفاده از عناوین و متن و توضیحات در اندازه ی مناسب است.فاصله ی خطوط متناسب با درک و فهم خواننده است .طول خطوط رعایت شده و همه دریک خط فاصله گذاری شده اند.رعایت سطور و پاراگراف بندی به خوبی انجام شده است.فاصله ی خطوط مناسب با موضوع و محتوا و کاربرد و مخاطب رعایت شده است.ترکیب متن و تصاویر منسجم و متناسب با کاربرد آموزشی است. با خلاقیت ،در عین سادگی متناسب با بیان تصویری کتاب است و تعادل تصویر در زمینه ی صفحه را به خوبی برقرار کرده است. وایجاد تمرکز مخاطب بر روی تصاویر را فراهم نموده است. کادربندیوحاشیه بندی در ارتباط مناسب متن و تصویر است. کتاب صفحه گذاری شده است ولی  به صورت یک در میان و یا شماره گذاری نشده که خواننده را دچار سردرگمی می کند. .کتاب فهرست ندارد وبه دلیل تنوع موضوع ضرورت داشت. .کتاب دارای شناسنامه است که اعتبار خاص به کتاب بخشیده است. اطلاعات شناسنامه  کامل است و در محل و موقعیت مناسب جهت اطلاع رسانی قرار گرفته است.وضعیت سفید خوانیمیزان فضای سفید و تعریف شده در حد مناسب با محتوای آموزشی و تصویری گروه سنی مخاطب است. و از انسجام و خلاقیت برخورداراست.از کادر بندی و ترکیب بندی مطالب و تصاویر مربوطه به خوبی استفاده شده است وسفید خوانی متناسب با موضوع مخاطب است.و امکانات مناسب برقراری ارتباط بین تصاویر و توضیحات را به منظور تمرکز مخاطب در اختیار خواننده قرار داده است.در ص58 نوشته ی سفید در زمینه ی رنگی چشم را می آزارد.

چاپ ازلحاظ وضوح تصویری چاپ از کیفیت لازم برخوردار است.جنسجنس جلد کتاب از ضخامت،استحکام و نوع مناسب با موضوع و گروه سنی مخاطب است جنس مقوایی است و به راحتی تا نمی خورد.جنس کاغذها سفید است و نور را از خود منعکس نمی کنند و از لحاظ کیفیت ،نوع ،ضخامت و استحکام و مقاومت مناسب با موضوع،کاربرد و مخاطب است.نوع کاغذ جلد کتاب از ضخامت، استجکام،ونوع مناسب با گروه سنی برخوردار است نوع و ضخامت کاغذ به کار رفته در حد مناسب با موضوع،کاربرد و مخاطب است .رنگ سفید نیمه مات از تاثیر تصویر هر صفحه بر صفحه ی بعدی جلوگیری کرده است.صحافی:از صحافی مقاوم متناسب با قطع و اندازه ی کتاب،حجم کتاب موضوع و گروه سنی مخاطب است. شیرازه ی کتاب به راحتی گسسته نمی شود .قطع کتاب:قطع کتاب در اندازه ی20*24 غیر استاندارد نزدیک به وزیری بزرگ  کاملا" مناسب گروه سنی مخاطب است و تسلط مخاطب برکتاب را فراهم نموده است قطع کتاب به راحتی درقفسه جای می گیرد . قطع  با طرح های اجرا و ارائه شده و همچنین متناسب با گروه  های سنی مورد نظر است.قیمت کتاب:قیمت کتاب متناسب با حجم کلی کتاب در سال انتشار است.

 

تصویرگری کتاب :

تکنیک اجرای تصاویر(عکاسی) و نحوه ی ارائه از جذابیت لازم و کافی و متناسب با گروه سنی مخاطب برخوردار است .توالی تصویری در راستای هدف است و مخاطب در مسیرر ارتباط با تصاویر قرار دارد. واز ساده به پیچیده است.مفاهیم مورد نظر از طریق تصاویر ارائه شده است وهماهنگی لازم بین متن و تصویر کاملا" رعایت شده..تصاویر امکانات مناسبی را به لحاظ زاویه ی دید به اشکال حجمی در اختیار بیننده قرار می دهد.توضیحات آموزشی تصویری در موقعیت مناسبی قرار گرفته است.. عکس ها با توجه به واقعی بودن رنگ هاا ارتباط مؤثر با مخاطب داشته است. تصاویر به لحاظ رنگ از تناسب لازم و کافی با موضوع و مواد به کار رفته در ساخت نمونه ها برخو ردارند.تصاویر متناسب و مکمل توضیحات اجرای هرطرح است .تنوع رنگ درطرح ها موجب جذابیت است و ازانسجام برخوردار است. . تصاویر و توضیحات اجرای هرطرح متناسب با یکدیگرند و مراحل آموزش اجرای طرح ها را کامل می کنند.ولی تصویر ص44نیست.

نقد محتوایی:

عنوان کتاب  چنین جام لطیف  به رنگ سبز  و خط نستعلیق جذاب ,سلیس، کوتاه  وهنرمندانه است.و رویکرد پژو هشگرانه ی طراح در حوزه ی فرهنگی،تاریخی و منطقه ای را در بر دارد.  هماهنگ با موضوع و محتوای کتاب است.عنوان کتاب متناسب با هدف مورد نظر طراح است ودر نگاه اول مخاطب را جذب کند .با توجه به اندازه و رنگ متمایز حروف در جای مناسب قرارگرفته و راهنمای مناسبی برای استفاده ی مخاطب است. ولی عنوان بندی که در صفحه ی 29 درج شده هم رنگ و هم اندازه ی محتوای کتاب است و راهنمای مناسبی نیست میزان ارتباط کتاب در جذب گروه سنی مخاطب و انتقال مفاهیم مورد نظر موفق عمل کرده است.محتوا و نمونه ها بدون واسطه ی مربی ارتباط بهتری با مخاطب برقرارمی کند , وضوح نمونه ها با توجه به گروه سنی مورد نظر است. کتاب ارتباط آموزشی مناسب با مخاطب برقرار می کند.

کتاب متناسب با نیاز ودرک و فهم و حوصله وعلاقه ی مخاطب  نوجوان وبزرگسال علاقه مند به هنر سفال گری است.جذابیت طرح و عنوان و موضوع و محتوای کتاب برای طیف گسترده ای از مخاطب نوجوان و عمومی می تواند باشد. کتاب از نوع کتابهای فعال و حرکت آفرین علاقه مند به هنر و فن سفال گری است.از آن جا که هنر را بازبان وفرهنگ وادبیات چون حکایت،قصه،شعر،ضرب المثل،اسطوره و باورهاآمیخته و اصطلاحات سفال را ازچند زاویه به خوبی بیان کرده در برقراری ارتباط بسیار موفق عمل کرده است استفاده از تشبیهات سفال با تن آدمی ازنکات جالب کتاب بود.کتاب پر از واژه های عامیانه و محاوره ای است با توجه به محتوای هنری کتاب از زبان رسمی استفاده می شد بهتربود.در چند جا از واژه های عربی استفاده کرده چون دقیقا"ص6شیئی ص18و10لزوما"ص12 الحق ص60 در ص29 چرخ باشی ودر ص18 کفش دار سرهم نوشته شده.تلفظ ونوشتار واژه ی ابزاراین درص34 نامانوس است.فونت کلمات خاص به صورت کج مشخص شده است..آوردن پرسش و پاسخ در متن جالب وذهن مخاطب را درگیر می کند و اورا خلاق بار می آورد.

کتاب از لحاظ شیو ه های طرح موضوع و ارائه ی مطالب هنری برای گروه سنی مخاطب دارای نوآوری است.ساختن و پدیدآوردن اشکال مختلف چه سطح و چه حجم را به شیوه ی ساده و هنرمندانه آموزش داده ,ارایه ی مطالب به صورت مواجه کردن مخاطب با ابزار متنوع،ساده و بی خطر است.کتاب در زمینه ی تلفیق روش ها و اجرای طرح های تازهٰ،نوآوری دارد.ارایه مطالب و مفاهیم کتاب،تکنیک اجرای طرح ها و نحوه ی ارائه ی تصاویر کاملا"  هماهنگ و متناسب با موضوع و هدف و گروه سنی مخاطب است.توالی تصویری در راستای اهداف است و مخاطب را به خوبی در مسیر ارتباط با تصاویر قرار می دهد.و مفاهیم مورد نظر از طریق تصاویر ارائه شده است.خلاقیت در رنگ آمیزی تصاویر و نمونه های اجرا شده و همچنین ارائه ی یک نمونه از چند زاویه صورت گرفته است.توضیحات آموزشی تصویری در موقعیت مناسبی قرار گرفته است. تنوع رنگ در اجرای طرح ها و تصاویر با تکنیک عکاسی به خوبی ودر موقعیت مناسب انجام شده است .

کتاب با جذابیت کافی، انگیزه ی مخاطب را برای ساخت و پرداخت و نمونه های خودساخته فراهم کرده و دانش و مهارت در ساخت را ارتقا داده و نسبت به کاربری ابزار و مواد پیرامون و طراحی نمونه های جدید ،بینش ایجاد کرده.متن و طرح های ارائه شده موجب پرورش  تخیل وحواس و خلاقیت در مخاطب شده و دقت و مهارت ایشان را افزایش داده و با مفهوم سطح و حجم آشنا شده اند.کتاب  اجازه ی تمرینات مستمر ،تقویت تمرکز را برای گروه سنی مورد نظر بوجود آورده.کتاب از انسجام مناسب در طرح و ارائه ی محتوا و متناسب با گروه سنی مورد نظر باشد.و کیفیت ارائه به صورت داستان گویی از جذابیت خاص برخوردار است.

 اظهار نظر پریا عزیزیان 10 ساله  عضو مرکز:مطالب کتاب بسیار جالب و آموزنده است وداستا پردازی وآوردن اشعاربه فهم مطالب  خیلی کمک کرده است ولی تصویرکوزه ای که برای نوعروس سفارش شده کوزه ی کهنه ای است که با مطالب کتاب همخوانی ندارد.وتصاویرجلد و صفحات تیره و تار هستندومخاطب را به خود جذب نمی کند.

مشخصات مقاله
موضوع : چنین جام لطیف