قصه گویی

نویسنده : مریم فلاحی نرمی

آیا حالا که بزرگ شده ایم باز هم از شنیدن قصه همان احساس خوب به سراغمان می آید.آیا قصه شنیدن فقط برای پر کردن اوقات فراغت ما به کار می رود و یا اینکه آموزشی درآن نهفته است؟


نویسنده اثر مسئول کانون پرورش فکری نشتارود است.

شرح مقاله

یکی بود یکی نبود قسمت اول

یادش بخیر دوران کودکی و لذت قصه شنیدن.زیر کرسی نشستن و گوش به صحبتهای مادر بزرگ سپردن.دنیای شیرینی بود که هرگز طعم آن فراموش نخواهد شد.شنل قرمزی-حسنک کجایی -نخودی و شنگول و منگول و....که با شنیدن نام این قصه ها بی اختیار لبخند می زنیم و خود را در عالم کودکی فرض می کنیم.بارها با شنیدن افسانه هایی مانند سیندرلا خودرا جای او فرض کرده و با شاهزاده قصه ازدواج کرده ایم.قصه را شنیدیم و خواب های خوش دیدیم و سالیان است که کلاغ قصه ما به خانه اش نرسیده است.

شما چه نظری دارید؟آیا حالا که بزرگ شده ایم باز هم از شنیدن قصه همان احساس خوب به سراغمان می آید.آیا قصه شنیدن فقط برای پر کردن اوقات فراغت ما به کار می رود و یا اینکه آموزشی درآن نهفته است؟

چه قصه ای به کودکانمان بگوییم اورا به خواب ببرو ویا اینکه او را از خواب بیدار کند؟اینها همه سوالاتی هستند که در مبحث قصه و قصه گویی می توان به آن پرداخت .ولی بهتر است ابتدا بدانیم که قصه چیست و چه تاثیری می تواند بر تربیت و فرهنگ کودکان ما داشته باشد.قصه گویی هنری است تربیتی که درآن قصه گو با بیان هنرمندانه وخلاق خود می تواند مفهومی را به صورت غیر مستقیم به مخاطبش انتقال دهد.این ارتباط دوسویه و دو جانبه است و مخاطب که همان کودکانمان هستند می توانند بدور از هر گونه نصیحت شنیدن و در کمال آرامش و غرق در لذت این پیام را درک کنند.(الین گرین)نویسنده کتاب هنر و فن قصه گویی معتقد است :هنگامی که قصه ای می گوییمارزش ها و ژرف ترین احساسات خودرا آشکار می سازیم .این نوع آشکار سازی که نمایانگر علاقه ما به ان چیزی است که می گوییم کودکان را وا می دارد.که با اذهان و قلب هایی گشاده گوش فرا دهند.لذت دوسویه،به وجود آورنده ی ارتباطی شاد بین گوینده و شنونده است.واعتماد کودکان به کسی که خوب قصه می گوید جلب می شود.

آیا قصه گویی همان قصه خوانی است؟جواب خیر است .زیرا قصه خوانی فقط می تواند مهارت خواندن و شنیدن را بهبود بخشد و هیچ ارتباط دوسویه ای برقرار نیست.در قصه گویی مخاطب حرف اول را می زند و ما در قصه گویی می توانیم احساس غم شادی مهربانی و دوستی را از طریق حالات صورتمان به مخاطب انتقال دهیم و شنونده را درگیر کنیم.

در دین اسلام که کاملترین ادیان می باشد خداوند متعال در قرآن سرگذشت اقوام مختلف را به صورت قصه بیان کرده است و در کل قرآن 268قصه می باشد

داستان حضرت یوسف که به (احسن القصص)معروف است از جذابترین قصه های قرآنی است.(تولستوی)رمان نویس معروف فرانسوی معتقد است :این داستان دارای کاملترین ساختار ملودرام است که از لحاظ ادبی جای صحبت بسیار دارد.وفقط در همین داستان حدود 1260نکته اخلاقی بیان شده است.که نشانگر اهمیت قصه و قصه گویی در دین مبین اسلام است.

اگر بخواهیم کارشناسانه و حرفه ای به این مقوله نگاه کنیممی ت.انیم به تقسیم بندی قصه ها پرداخته و بنا به سن و جنس مخاطب آنها را دسته بندی کنیم.همچنین ویژگیهای یک قصه و یک قصه گوی خوب را بدانیم و زمان و مکان را درنظر داشته باشیم.همه ی این موارد با هم یک حرکت تربیتی را به همراه دارد که کودکان و نوجوانان مارا با فرهنگ واداب بومی و ایرانی خود آشنا کرده و راه را از چاه بدون هرگونه پند و موعظه ای نشان می دهد.

در زمانی که دیگر تئوریهای خشک آموزشی در مدارس پاسخگوی نیاز های عاطفی کودکان مانیست این ایده می تواند راهگشای بسیاری از مسائل باشد